Betekenis bijgevoegde foto: De droom van een ridder door Antonio de Pereda in de Real Academia de Bellas Artes de San Fernando.
we denken verder na over een zeer actueel onderwerp.
Ijdelheid der ijdelheden, zegt de prediker; ijdelheid der ijdelheden, het is allemaal ijdelheid.
Prediker 1:2
in deze studie de conclusie over in welke kontekst onze tekst geschreven staat. En wat is ijdelheid eigenlijk?
CONCLUSIE, IN WELKE KONTEKST STAAT ONZE TEKST GESCHREVEN?
Salomo heeft een groot aantal spreuken verzameld en vergeleken, maar hij heeft zich ook in heel veel filosofieën verdiept.
Een flinke dosis leegte en ijdelheid – uitgedrukt in het Boek Spreuken – komt voor uit de andere filosofieën. Het boek laat duidelijk de beperkingen zien van de menselijke wijsheid en het is een * *heilzame waarschuwing voor ons: WE KUNNEN HIER ZIEN WAT VOOR MENSEN WE ZULLEN WORDEN ALS WE GODS MANIER OM JUIST TE LEVEN NIET ONTDEKKEN!
Heilzaam = zegenrijk, nuttig, geneeskrachtig.
God heeft dit `vreemde` boek in de Bijbel opgenomen omdat het ons de mogelijkheid biedt om de verkeerde ideeën naast de goede te houden en de echte eruit te pikken.
Het confronteert ons met een *fatalistische en *pessimistische kijk op het leven en daarmee laat het ons zien dat dat zo ongeveer het beste is, wat het beperkte menselijke denken kan opleveren.
Het boek leert ons ook dat, als we de betekenis van het leven niet vanuit het perspectief van de hemel en van de nieuwe wereld leren zien, we uiteindelijk ook *gedesillusioneerd, teleurgesteld en *depressief zullen worden.
Uiteraard laat de Bijbel ons niet met het pessimisme van dit boek zitten. Het Nieuwe Testament verteld ons dat Christus onze wijsheid is! Door Hem kunnen we leren zien waarom en hoe we zouden moeten leven. Johannes 17 zegt ons dat het echte leven is, Hem te kennen.
Hij is de *Alpha en de Omega: de Enige die ons verzekert dat het leven echt een betekenis en een doel heeft!
*Fatalistische = filosofie het geloof aan of de leer van een onvermijdelijk voorbeschikt noodlot.
*Pessimistische = als je altijd verwacht dat gebeurtenissen zich negatief zullen ontwikkelen.
*Gedesillusioneerd = Ontgoocheld.
*Depressief = Aanhoudende, sombere en neerslachtige stemming.
*Alpha en Omega = Begin en het Einde.
Bron: Sleutels tot de Bijbel van Davis Pawson.
Het is belangrijk om te weten in welke kontekst onze tekst geschreven staat omdat deze tekst heel erg diep gaat. We gaan zien in deze studie dat ijdelheid heel ons doen en laten omgeeft.
En dat wij meer ijdelheid leven dan we zelf waarschijnlijk denken.
Laatste punt waarom ik het zo belangrijk vindt om deze studie zeer uitgebreid op te pakken is het feit dat dit onderwijs, heel erg onderbelicht is! En ik denk dat de reden daarvoor is, dat dit onderwijs ons in het vlees snijd, dit onderwerp gaat ons laten zien hoe leeg en nutteloos ons leven vaak is. De Bijbel omschrijft het zo; … En alles wat uit het geloof niet is, dat is zonde. Romeinen 14:23
Later ga ik verder in op deze tekst en zijn kontekst.
MAAR WAT IS IJDELHEID NU EIGENLIJK?
We gaan eerst eens kijken wat de Nederlandse taal daar over zegt.
IJDELHEID.
De term ijdelheid heeft in het Nederlands twee betekenissen die wel verwant zijn, maar toch op belangrijke punten verschillen. De huidige betekenis van het woord gaat in de richting van wat in het Latijn aangeduid werd als superbia en in het Grieks als hybris. Met superbia of hoogmoed wordt het verlangen om belangrijker of aantrekkelijker te zijn bedoeld, of een liefde voor zichzelf. De andere betekenis van het woord ijdelheid komt overeen met het Latijnse vanitas en duidt op leegheid, vergankelijkheid en zinloosheid. Deze betekenis komt terug in de uitdrukking ijdelheid der ijdelheden en ligt ook ten grondslag aan de waarschuwing memento mori (gedenk te sterven). In de beeldende kunst is vanitas een bekend thema.
SUPERBIA.
Superbia of hoogmoedige eigenliefde wordt beschouwd als de ergste van de zeven zonden en eveneens de eerste: alle andere zonden komen uit ijdelheid voort. Dit is het verlangen om belangrijker of aantrekkelijker te zijn, of een liefde voor zichzelf. Een bekend verhaal over ijdelheid is het verhaal van Lucifer. De ijdelheid veroorzaakte zijn vertrek uit de hemel en zijn transformatie in Satan. Ook het verhaal van Icarus die ondanks waarschuwingen van zijn vader te dicht bij de zon vloog heeft overmatige ambitie en hoogmoed tegenover de goden als thema.
Ook narcisme vloeit uit de zonde van de ijdelheid voort. Naast de mythe van Narcissus is Het portret van Dorian Gray van Oscar Wilde een bekend verhaal rond dit thema. IJdelheid staat tegenover nederigheid, dat niet mag verward worden met gebrek aan zelfrespect.
Tijdens de 15e eeuw werden door Bernardinus van Siena en Girolamo Savonarola vreugdevuren van de ijdelheden georganiseerd tijdens hun preken. Ze wilden daarmee de ijdelheid binnen kerk en maatschappij aan de kaak stellen. De eerste roman van Tom Wolfe, Het vreugdevuur der ijdelheden (verfilmd als The Bonfire of the Vanities) verwijst naar deze gebeurtenissen.
VANITAS.
Vanitas duidt op vergankelijkheid en vluchtigheid, De afbeelding toont een allegorisch schilderij van Antonio de Pereda De droom van een ridder. Een engel waarschuwt de jongeman in zijn droom voor de wereldlijke goederen: verleidelijk en van korte duur. De kandelaar die net is uitgedoofd stelt het leven voor met al zijn weelde, macht, ijdelheden en plezieren, gesymboliseerd via de afgebeelde voorwerpen. Dat alles verdwijnt bij tegenslag, de tijd en de dood. De engel toont hem een tekst: Het keert steeds, slaat snel toe en doodt. Dit genre in de schilderkunst wordt vanitas genoemd.
De Bijbelse uitdrukking ijdelheid der ijdelheden, ook bekend als vanitas vanitatum, heeft maar een los verband met de hedendaagse betekenis van het woord, maar duidt eigenlijk op een overtreffende trap van nietigheid, ijlheid, vergankelijkheid en vluchtigheid. De uitdrukking is een letterlijke vertaling van een Hebreeuwse genitief en wordt tegenwoordig beschouwd als Hebraïsme. In de Statenvertaling luidt de bekende passage uit het boek Prediker 1:2:IJdelheid der ijdelheden, zegt de prediker; ijdelheid der ijdelheden, het is allemaal ijdelheid. In de Nieuwe Bijbelvertaling wordt de betekenis voor de hedendaagse lezer duidelijk: Lucht en leegte, zegt Prediker, lucht en leegte, alles is leegte. Bron: WikipediA de vrije encyclopedie.
Dit geeft een prachtig perspectief voor het volgde deel van de studie.
Lucht en leegte, alles is leegte.
Alleen de waarheid = Jezus heeft jou vrijgemaakt!